Гардијан
Богатите, демократски земји на глобалниот север користат остри, нејасни и казнени мерки за да ги задушат протестите за климата во исто време со критикување на слични драконски тактики на властите на глобалниот југ, се вели во извештај.
Меѓународниот извештај за климатски права го разоткрива сè потешкиот третман на климатските активисти во Австралија, Германија, Франција, Холандија, Шведска, Велика Британија и САД.
Утврдено е дека репресијата во овие земји – вклучувајќи долги затворски казни, превентивен притвор и малтретирање – е кршење на законската одговорност на владите за заштита на основните права на слободата на изразување, собирање и здружување.
Исто така, се истакнува како истите тие влади често ги критикуваат режимите во земјите во развој дека не го почитуваат правото на мирен протест.
„Владите премногу често заземаат толку цврст и принципиелен став за правото на мирни протести во други земји – но кога не им се допаѓаат одредени видови протести дома, тие донесуваат закони и распоредуваат полиција за да ги спречи“, рече Бред Адамс, директор во Climate Rights International.
Низ Европа, САД и Велика Британија, властите одговорија на ненасилните климатски протести со масовни апсења и драконски нови закони кои резултираа со долги затворски казни. Во некои случаи, оние кои учествуваа од политичарите и медиумите беа етикетирани како хулигани, саботери или екотерористи.
Високи застапници за човекови права и активисти за заштита на животната средина изразија загриженост за репресијата и ги повикаа владите да го заштитат правото на ненасилни протести.
„Овие бранители во основа се обидуваат да ја спасат планетата, а со тоа го спасуваат човештвото“, изјави за Гардијан минатата година Мери Лолор, специјален известувач на ОН за бранителите на човековите права. „Тоа се луѓе што треба да ги заштитиме, но владите и корпорациите ги гледаат како закана што треба да се неутрализира. На крајот се работи за моќ и економија“.
Ескалацијата на климатската криза резултираше со рекордни температури ширум светот во 2024 година, предизвикувајќи недостиг на храна, масовни движења на луѓе и економски тешкотии – како и смртоносни пожари и поплави.
Но, извештајот покажа дека наместо преземање итни мерки за брзо намалување на употребата на фосилни горива и запирање на еколошкиот колапс, многу релативно богати земји наместо тоа се фокусираа на оние што се обидуваат да ги спречат оние што алармираат со учество во протести и граѓанска непослушност.
„Не мора да се согласувате со тактиките на активистите за климата за да ја разберете важноста на одбраната на нивните права на протести и на слободата на говорот“, рече Адамс. „Наместо да ги затвораат демонстрантите за климата и да ги поткопуваат граѓанските слободи, владите треба да го послушаат нивниот повик да преземат итна акција за справување со климатската криза“.
Авторите на извештајот истакнаа неколку примери на развиени земји кои ја фалат важноста на правото на протести на меѓународната сцена а во исто време преземаат остри и казнени мерки дома.
Поздравувајќи го извештајот на ОН во јули оваа година, владата на Велика Британија соопшти: „Овие права (на мирно собирање и протести) се од суштинско значење за функционирањето на општеството, обезбедувајќи платформа за граѓаните да се залагаат за позитивни промени. Сепак, граѓанскиот простор се повеќе се оспорува бидејќи авторитарните влади и актери, кои се чувствуваат ранливи на контрола и одговорност, се обидуваат да го замолчат несогласувањето“.
Извештајот од вчера исто така откри:
- Рекордни затворски казни за ненасилни протести во неколку земји, вклучувајќи ги Велика Британија, Германија и САД.
- Превентивни апсења и притвори за осомничени дека планирале мирни протести.
- Усвоени драконски нови закони за да го направат огромното мнозинство мирни протести незаконски.
- Мерки за спречување на поротата да слуша за мотивацијата на луѓето за учество во протести за време на судски случаи, што критичарите велат дека суштински го поткопува правото на правично судење.
Climate Rights International ги повика демократските влади ширум светот да престанат со авторитарната акција и да ги заштитат правата на луѓето на протести.
„Владите треба да гледаат на демонстрантите и активистите за климата како сојузници во борбата против климатските промени, а не како криминалци“, рече Адамс. „Задушувањето на мирните протести не е само кршење на нивните основни права, туку може да се користи и од репресивните влади како зелено светло за да тргнат по бранителите на климата, животната средина и човековите права во нивните земји“.
