Милиони стерилизирани комарци пуштени на Хаваи за борба против истребувањето на птиците

Хавајските власти пуштија десетици илјади биоразградливи капсули против комарци над хавајските шуми во јуни и јули за да спасат еден автохтон вид птици.
Секоја капсула содржела околу 1.000 генетски модифицирани комарци, стерилизирани мажјаци кои не можат да ги оплодат женките.
Целта на оваа акција е да се потисне популацијата на инвазивни комарци кои шират птичја маларија и претставуваат директна закана за опстанокот на домашните хавајски птици, вклучувајќи ги и ретките видови медоносни ползачи, објави CNN.
Хавајските медоносни птици играат клучна улога во хавајските екосистеми како опрашувачи и распрснувачи на семе, а се и важен дел од локалната домородна култура.
Во минатото, како што објаснува CNN, имало повеќе од 50 видови, но денес се останати само 17 од нив и повеќето од нив се загрозени.
Како што објаснува Крис Фармер, директор на програмата на Хаваите на Американската организација за заштита на птиците (ABC), најголемата закана не е урбанизацијата и уништувањето на шумите, туку птичјата маларија, која ја пренесуваат комарци.
Комарците не се автохтони на Хаваи, но за прв пат се забележани во 1826 година.
„Комарците предизвикаа бранови на истребување“, истакнува Фармер, бидејќи домашните птици немаа развиено имунитет на болеста.
Додека птиците порано живееле во планините каде што комарците не можеле да преживеат поради пониските температури, климатските промени сега им дозволуваат на инсектите да се искачуваат повисоко, туркајќи ги птиците надвор од нивните последни живеалишта.
„Ако не го прекинеме тој циклус, ќе ги изгубиме нашите автохтони видови птици“, предупредува Фармер.
Поради штетноста на пестицидите за други важни инсекти, како што се вилинските коњчиња и винските мушички, решение е побарано во таканаречената техника на некомпатибилни инсекти (IIT), истакнува CNN.
Овој метод користи машки комарци кои ги носат природните бактерии Волбаи, што доведува до неплодност кога се парат со диви женки.
Во 2023 година, првите комарци беа фрлени од хеликоптер врз загрозеното живеалиште на птици на Мауи.
Денес, околу 500.000 комарци се ослободуваат на Мауи и исто толку на островот Кауаи секоја недела.
„Имаме проценка колку диви комарци има и се обидуваме да ослободиме десет пати повеќе стерилни мажјаци за да се парат што е можно повеќе женки со нив, што резултира со јајца што не се изведуваат“, вели Фармер.
Според него, ова е прв пат ИИТ да се користи за заштита на природата на глобално ниво.
Сепак, тој предупредува дека таквата интервенција е соодветна само во средини каде што комарците се инвазивен вид, како што е Хаваи.
Главниот предизвик е непристапниот планински терен и неповолните временски услови, поради што се користат дронови за прецизно ослободување на капсули од комарци.
„Ако го одложите само за неколку години, шансите за преживување драстично се намалуваат“, предупредува Кристофер Киријазис, водечки автор на студијата.
Постои надеж дека, со контрола на комарците, птиците би можеле да се опорават и да развијат отпорност на болеста, а еден вид, `амакихи, веќе покажува знаци на адаптација.
За видовите што веќе исчезнале од дивината, како што е акикики, побезбедна средина би можела да овозможи повторно воведување на примероци што моментално се одгледуваат во специјализирани центри.
„Сведоците на истребувањето на овие птици се разорни за душата. Но, знаеме дека можеме да ги спасиме. Ако не го направиме тоа во оваа деценија – можеби никогаш повеќе нема да ја имаме таа шанса“, заклучува Фармер.