ЕЕС ќе се воведува постепено во период од шест месеци, почнувајќи од 12 октомври годинава
Системот за електронска контрола на влез и излез во шенген-зоната веќе неколкупати се одложуваше
Еднаш во три години ќе се пополнува електронски формулар и ќе се плаќаат 20 евра за влез во шенген
По неколкукратно одложување на воведувањето на системот за влез и излез на ЕУ – ЕЕС (Entry/Exit System – EES), Европската Унија има намера во октомври конечно да го лансира својот нов дигитален систем за контрола на границите.
Македонските државјани може да се соочат со подолги чекања на граничните премини при посета на повеќе ЕУ земји, поради новиот дигитален систем кој започнува со примена во октомври. Системот за влез/излез (Entry/Exit System – EES) ќе се воведува постепено низ Европа во период од шест месеци, почнувајќи од 12 октомври.
Со новиот систем, ќе се укине рачното печатирање на пасошите и наместо тоа, посетителите ќе регистрираат биометриски податоци, како што се отпечатоци од прсти и фотографија, за автоматизирана проверка при влез и излез. Предупредувањата се дека при првичната примена, може да има подолги чекања на граница, бидејќи ќе биде потребно неколку дополнителни минути за секој патник да се регистрира во системот.
Системот се однесува на лица кои не се државјани на ЕУ – вклучително и државјани на Македонија – кои патуваат во некоја од овие земји за краток престој (до 90 дена во период од 180 дена).
Деца под 12 години нема да даваат отпечатоци, но ќе треба да им се скенира лицето.
Постојат и одредени ослободувања, наведени на официјални извори
При првата посета на некоја од земјите по воведување на системот, патникот ќе треба да ги регистрира своите податоци на автоматизирана кабина (киоск) на аеродром, пристаниште или терминал.
Системот ќе се применува во 25 ЕУ земји од Шенген зоната, како и четири дополнителни држави од истиот регион кои не се членки на ЕУ.
Целосната листа ги вклучува:
- Австрија
- Белгија
- Бугарија
- Хрватска
- Чешка
- Данска
- Естонија
- Финска
- Франција
- Германија
- Грција
- Унгарија
- Исланд
- Италија
- Летонија
- Лихтенштајн
- Литванија
- Луксембург
- Малта
- Холандија
- Норвешка
- Полска
- Португалија
- Романија
- Словачка
- Словенија
- Шпанија
- Шведска
- Швајцарија
Ирска и Кипар ќе продолжат да користат рачно печатирање. Утешително е што Агенцијата за гранична безбедност на ЕУ, Frontex, разви мобилна апликација која ќе овозможи делумна регистрација однапред, но отпечатоците сепак ќе се земаат на граница. Апликацијата ќе биде доброволна и достапна за одредени држави и премини. Тестирање на оваа опција ќе се врши во текот на крајот на 2025 и во 2026 година.
Се очекува ЕЕС да биде проследен со воведување на Европскиот систем за информации и авторизација за патување, или ЕТИАС (ETIAS) – програма за граѓани што не се членки на ЕУ, а се ослободени од виза и влегуваат во шенген-зоната.
ЕТИАС е сличен на американскиот Електронски систем за авторизација за патување, попознат како ЕСТА (ESTA). Носителите на овластување ЕТИАС ќе бидат евидентирани во ЕЕС секојпат кога ќе ја преминат надворешната граница на земја од шенген-зоната. Целниот датум на почеток за ЕТИАС е последниот квартал од 2026 година, а планот е да биде воведен од сите земји членки истовремено.
