ИСТРАЖУВАЧКИ ТИМ од Универзитетот Стелленбош во Јужна Африка неодамна откри ретка група фенолни соединенија наречени флавоалкалоиди во листовите од канабис. Тие претходно беа непознати како компонента на марихуаната и се соединенија со потенцијално вредни лековити својства, што отвора нови можности за научни истражувања и можна примена во фармацијата.
Истражувањето е објавено во реномираниот Journal of Chromatography A.
Познат по канабиноиди
Канабисот е тревно растение од семејството Cannabaceae, по потекло од западна или централна Азија, кое се одгледува повеќе од шест илјади години за различни цели – од производство на текстил до медицинска употреба. Родот Cannabis е многу варијабилен и поради честото вкрстување и селективно одгледување, разликите меѓу сортите повеќе не се јасно видливи со голо око. Затоа, научниците сè повеќе се потпираат на хемиска анализа на сортите за да ги разликуваат едни од други.
Канабисот е хемиски многу комплексно растение – до денес се идентификувани повеќе од 500 различни соединенија во неговиот вид. Брзиот глобален раст на индустријата за канабис во последните неколку години стимулираше вистински бум во научните истражувања, во кои многу нови соединенија се откриени и опишани неодамна.
Фитоканабиноидите добија најголемо внимание во истражувањата поради нивните психоактивни и терапевтски ефекти, но има сè повеќе докази дека комбинациите на соединенија во канабисот се поефикасни од поединечните изолати. Овој синергистички ефект, познат како „ефект на придружба“, ја истакнува важноста на истражувањето на други групи фитохемикалии во ова растение, покрај вообичаените канабиноиди како што се THC, CBD и други.
Полн со лековити соединенија
Канабисот, меѓу другото, содржи фенолни соединенија, флавоноиди, група фенолни соединенија што растенијата ги произведуваат за да се одбранат од стрес, УВ зрачење и патогени, и кои се познати по своите антиоксидантни, антиинфламаторни и антиканцерогени ефекти. Сепак, иако флавоноидите се чести кај растенијата, флавоалкалоидите, откриени во нова студија, се исклучително ретки по природа.
Алкалоидите се група соединенија што содржат азот, а многу од нив, вклучувајќи кофеин, морфин, никотин и други, имаат моќни фармаколошки ефекти.
Што се флавоалкалоиди?
Флавоалкалоидите се фенолни соединенија кои ја комбинираат структурата на флавоноидите со алкалоиден, богат со азот сегмент. Токму оваа комбинација ги прави ретки и интересни за биомедицината.
Иако нивниот прецизен биохемиски механизам сè уште не е целосно разјаснет, нивниот антиоксидативен и антиинфламаторен потенцијал ги прави достојни за понатамошно истражување.
Иновативен метод што се користи за откривање на соединенија
Водачот на студијата, д-р Магриет Милер, аналитичка хемичарка во лабораторијата LC-MS во Централниот аналитички објект на Универзитетот Стелленбош, и нејзините колеги ги анализирале листовите и цветовите на три комерцијално одгледувани сорти канабис. Во нивната студија, тие користеле напредни техники – таканаречена сеопфатна дводимензионална течна хроматографија во комбинација со масена спектрометрија со висока резолуција.
Дводимензионално одвојување на фенолни соединенија од листови и цветови од канабис со течна хроматографија, при што секој врв претставува посебно соединение присутно во примерокот.
Милер вели дека барала нови примени за методите што ги развила, откако тие се покажале како успешни на грозје, вино и чај од ројбос. „Решив да ги применам овие методи на канабис бидејќи знаев дека станува збор за хемиски комплексен примерок и дека фенолните соединенија во канабисот сè уште не се доволно истражени“, објасни таа.
Овој пристап му овозможи на тимот да ги одвои флавоалкалоидите од многуте, многу позастапени флавоноиди во канабисот. Тимот идентификуваше вкупно 79 фенолни соединенија, од кои 25 беа регистрирани за прв пат во канабисот, а 16 од нив беа класифицирани како флавоалкалоиди. Овие флавоалкалоиди беа пронајдени претежно во листовите на една од проучуваните сорти канабис.
Благодарение на софистицираната технологија, тимот успеа за прв пат да изолира флавоалкалоиди од море од други, многу позастапени флавоноиди.
Флавоалкалоидите тешко се идентификуваат
Магриет Милер истакнува дека анализата на растителните фенолни соединенија е предизвикувачка поради нивната ниска концентрација и високата структурна разновидност. „Повеќето растенија содржат екстремно сложени мешавини од фенолни соединенија, но додека флавоноидите се широко распространети во растителниот свет, флавоалкалоидите се екстремно ретки по природа“, додаде таа.
Раководителот на истражувачката група, проф. Андре де Вилиер, објасни дека токму напредните методи на истражување го овозможиле новото откритие. „Флавоалкалоидите се присутни во екстремно мали количини и без дводимензионална хроматографија тие едноставно би се изгубиле во позадина“, објасни тој.
Што е дводимензионална хроматографија?
Дводимензионалната хроматографија е техника што ги одделува соединенијата преку две независни фази на сепарација, со што се постигнува поголема прецизност при работа со сложени мешавини.
Масената спектрометрија со висока резолуција е постапка што го мери односот маса-полнеж на молекулите. Високата резолуција значи дека може да се разликуваат соединенија со многу слични маси.
Зошто е важно откритието?
Досега, листовите од канабис често се сметаа за нуспроизвод или отпад во индустријата, бидејќи фокусот беше ставен на цветовите и канабиноидите. Новите истражувања покажаа дека тие може да содржат вредни, претходно непознати соединенија со потенцијал за фармацевтски производи.
Што е следно?
Ќе треба да се спроведат понатамошни истражувања за да се потврди присуството на флавоалкалоиди во канабисот и да се проучат нивните хемиски својства и фармаколошки потенцијал. Следните чекори би можеле да вклучуваат изолација, вештачка синтеза, тестирање за биолошка активност и евентуално развој на нови лекови или додатоци во исхраната. Со текот на времето, би можело да се идентификуваат и сорти на канабис кои содржат флавоалкалоиди со цел да се развијат соеви кои ги содржат во повисоки концентрации.
повеќе тука
