Не очекував римејк на Војната на розите, всушност мислам дека малкумина го очекуваа. Едноставно, тоа е филм толку специфичен во однос на жанрот и тоналитетот – веројатно првиот кој ја претворил романтичната драма во хорор за половина час, или во јапи Армагедон, како што еднаш го опиша еден критичар – што не било лесна задача да се преработи, да се прилагоди на времето и да се задржат доблестите на оригиналот.
Оригиналниот филм, преведен во нашата земја како Војна на розите, во режија на Дени Де Вито, ретко беше оригинален, впечатлив и доста добар. Дали има некој кој не се сеќава на сцената во која Кетлин Тарнер и Мајкл Даглас висат на лустер кој само што ќе падне на подот?
36 години подоцна…
Сепак, поминаа 36 години од тогаш и новите генерации – Y, Z, Алфа – дури и не слушнале за него, а камо ли да го гледаат, а ова е можност која продуцентите не ја пропуштаат. Приказната е едноставна, Тео (Бенедикт Камбербач) ја запознава прекрасната Ајви (Оливија Колман), двајцата се заљубуваат преку ноќ, наскоро се венчаваат, имаат две деца и живеат во речиси совршена хармонија.
Но една бурна ноќ ќе промени сè. Прво, тој ќе го уништи архитектонското дело кое го направи Тео познат, поморскиот музеј со едро на покривот, а со тоа и кариерата на Тео, додека во исто време тој ќе го пополни досега неуспешниот ресторан воден од Ајви и благодарение на една позитивна критика, ќе и донесе слава.
Ајви предлага логично и разумно решение, додека Тео не најде нова работа, таа ќе се фокусира на ресторанот, ќе го продолжи работното време и ќе го поддржува семејството, а тој ќе се посвети на куќата и децата, двајца тинејџери. Оваа ненадејна замена на традиционалните родови улоги ќе се покаже фатална, но на Ајви и Тео ќе им треба малку подолго време да го сфатат тоа отколку оние од нас кои го гледале оригиналниот филм.
Мајкл Даглас беше во времето кога беше снимен оригиналниот Војна на розите, еден вид модел на разочаран и лут американски јапи кој тешко ги толерира општествените промени, и на работа и дома.
По брачниот кошмар кој заврши на и под лустерот, имаше понижување од Шерон Стоун во Сурови страсти, а потоа и улогата на секс играчката Деми Мур во Откривање, па порано или подоцна мораше да има експлозија која сите ние сè уште ја паметиме под насловот Ден на лудилото.
Сепак, воената кампања на Мајкл Даглас и Кетлин Тарнер не е само последица на кризата на патријархатот, т.е. обратните родови улоги и потребата на протагонистот за еманципација, туку casus belli е малку повеќе слоевита: дел од проблемот произлегува од карактерот на брачните другари, како и од не толку ретката брачна динамика – “бракот нема никаква врска со среќата”, вели Дени Де Вито – која турка многу партнери во слична насока. За среќа, не мора да е со истиот резултат.
Најголемиот проблем со новиот филм е стариот.
Новиот филм е поедноставен во интерпретацијата, да не кажам побанален. Ајви и Тео, всушност, функционираат доста добро сè додека не се случи ненадејна промена во динамиката на моќта во бракот, или да се преведе: сè беше во ред додека таа беше дома и се грижеше за куќата и семејството, а тој беше успешен архитект. Кога улогите се сменети преку ноќ, почнуваат проблеми, на Тео му е тешко да го прифати сопствениот неуспех и неговата нова улога во семејството, но најмногу му е тешко да го поднесе успехот на Ајви.
Веројатно веќе сте разбрале, најголемиот проблем со новата Војна на розите е старата Војна на розите, и не само поради она што беше споменато досега. Проблемот е во тоа што првиот филм служеше шок по шок на целосно неподготвените гледачи, никој не го очекуваше нивото на бруталност до кое може да ескалира конфликтот помеѓу двајца луѓе кои се сакаат и мразат меѓусебно во исто време. Дотогаш, ништо слично не било снимено.
Чудните комедии за машки и женски конфликти, како што се “Реброто на Адам” (со Кетрин Хепберн и Спенсер Трејси) или “Сила на дадилката” (повторно со Кетрин Хепберн и Кери Грант) биле субверзивни и духовити, но ни приближно не биле толку насилни. Не се променило многу помеѓу двете Војна на розите, само Исчезнатата девојка отиде малку во блиска територија, но новата Војна на розите сеуште го нема тој елемент на изненадување во ракавот, и не наоѓа начин да го надомести тоа.
Голема предност е сценаристот Тони Мекнамара, познат по неговите сценарија за филмовите на Јоргос Лантимос, Омилениот и Сиромашните суштества, и двата номинирани за Оскар, кој направил добра работа со создавањето на ликовите на главните протагонисти, исполнувајќи ги со духовити дијалози и нови воени тактики во немилосрдна брачна војна за живот и смрт, но сепак останува впечатокот дека ова е лесно издание во споредба со оригиналот. Тоа е како Кока-Кола Нула за генерацијата Z.
Насилните шеги кои Ајви и Тео си ги наметнуваат еден на друг во врска со суровите злосторства на Барбара и Оливер од првиот филм, чиј наслов со право алудира на суровата војна за британскиот престол од 15 век, изгледа како војна на плюшени животни.
Ново или старо?
Покрај тоа, некои елементи од сценариото се целосно пропуштени, и функционално и стилски, на пример, воената вежба која Тео, во улога на воспитувач на повик, ги спроведува над децата се чини дека е од друг филм, да речеме чуден Лантимос, а истото важи и за ликот на малку чудната пријателка на двојката, Ејми (Кејт Мекинон), која упорно и гротескно го заведува Тео. Сепак, тоа воопшто не влијае на приказната на филмот, туку најчесто му стои на патот.
И Оливија Колман и Бенедикт Камбербач уживаат да играат заедно, постои фина хемија меѓу нив која не се базира само на сексуалноста, туку многу повеќе на споделувањето на истите вредности и смисла за хумор, што е веројатно причината зошто нивниот конфликт започнува некако ненадејно и недоволно мотивиран, а кога се разгорува, ја пропушта можноста да копаат малку подлабоко во динамиката на партнерството во кое мажот страда бидејќи е лишен од патријархалниот престол. И жената не успева да го забележи тоа на време.
Џеј Роуч е интересен режисер кој се чини дека води две паралелни кариери во исто време, во едната од Остин Пауерс и Брачните дозволи, а во другата тој реализира паметни, ангажирани политички драми, како што се All the Way, Game Change или биографскиот филм Trumbo. Војната на розите е стилски најблиску до неговиот разочарувачки обид за римејк на францускиот хит филм Вечера со идиот. Војната на розите е исто така разочарувачка, но не ни приближно толкова.
Неговиот најголем проблем е тоа што не успева да биде повеќе од игра на зборови, удобно и повремено смешно, но без јасна причина за постоење. Затоа, ако имав шанса да изберам, наместо оваа нова анти-романтична црна комедија со Оливија Колман и Бенедикт Камбербач во главните улоги, секогаш би сакал да се навраќам на хоророт на брачниот живот на Кетлин Тарнер и Мајкл Даглас.
