Проевропската претседателка на Молдавија, Маја Санду, во драматично обраќање до нацијата предупреди за суверенитетот, независноста и европската иднина на нејзината земја, откако властите извршија масовни рации и уапсија десетици лица осомничени за учество во руски план за дестабилизација.

„Нашата иднина е во прашање“

„Денес ви кажувам со сета сериозност дека нашиот суверенитет, независност, интегритет и европска иднина се во опасност“, рече Санду во видео обраќање синоќа, само неколку дена пред парламентарните избори закажани за 28 септември. На нив, проруските партии ќе се обидат да се спротивстават на владејачката проевропска ПАС.

Претседателот предупреди дека Русија инвестира „стотици милиони евра за да купи стотици илјади гласови од двата брега на Днестар, како и од странство“, додека го преплавува јавниот простор со „десетици лаги“ секој ден.

„Стотици луѓе се платени да провоцираат немири, насилство и да ги плашат граѓаните“, истакна Санду. „Доколку Русија успее да ја преземе контролата врз Молдавија, последиците ќе бидат директни и опасни за нашата земја и целиот регион.“

„Повеќето од уапсените систематски патувале во Србија, каде што биле обучени.“

Според Асошиејтед Прес, молдавските власти спроведоа 250 рации на повеќе локации низ целата земја, насочени кон повеќе од 100 осомничени лица поврзани со план за предизвикување масовни немири. Главниот обвинител за организиран криминал, Виктор Фуртуна, изјави дека се уапсени 74 лица, на возраст меѓу 19 и 45 години, и дека може да бидат задржани до 72 часа.

„Повеќето од осомничените систематски патувале во Србија, каде што биле обучени. Некои од нив дури и не ја знаеле вистинската цел на овие патувања бидејќи им биле претставени како аџилаци, само за подоцна да бидат вовлечени на обука за да предизвикаат нереди“, рече началникот на полицијата Виорел Чернаутеану.

Тој додаде дека истрагата „не се спроведува против политички субјекти, и покрај толкувањата, туку против документираните криминални намери на овие лица“.

„Луѓето се опиваат со лаги секој ден“

По рациите, претседателката повтори дека земјата е нападната од Кремљ. „Луѓето се опиени со лаги секој ден. Стотици поединци се платени да поттикнуваат насилство и да шират страв. Апелирам до сите граѓани: не смееме да дозволиме нашата земја да биде предадена на странски интереси“, рече таа.

Закани за европската безбедност

Санду нагласи дека руското влијание во Молдавија би имало последици и за соседна Украина и за пошироката европска безбедност.

„Европа ќе заврши на границата со Молдавија. Европските фондови ќе престанат. Слободата на движење би можела да исчезне. Нашата земја би можела да стане отскочна даска за инфилтрација кон Одеса. Транснистрија би била дестабилизирана“, предупреди таа.

Избори во сенка на дезинформации

Молдавците ќе изберат нов парламент од 101 член во недела, гласање опишано како избор помеѓу продолжување на европската интеграција и свртување кон Русија. Како што пишува АП, властите долго време ја обвинуваат Москва за „хибридна војна“ што вклучува мешање во избори, дезинформации и финансирање на проруски партии.

Неколку групи што ги следат онлајн кампањите објавија дека се спроведува координирана операција за дезинформација пред изборите, со масовна употреба на вештачка интелигенција. Истражувачите велат дека ова е нова фаза на руска активност, што вклучува лажни веб-страници, ангажирање на „фарми за кликови“ во Африка и ботови со вештачка интелигенција што ги преплавуваат коментарите со напади врз ПАС и Европската Унија.

Кандидатот за ЕУ, трн во окото на Москва

По почетокот на целосната инвазија на Русија врз Украина во 2022 година, Молдавија аплицираше за членство во ЕУ и доби статус на кандидат истата година. Преговорите за пристапување започнаа минатата година, што дополнително ги зголеми тензиите со Москва.

„Кремљ мисли дека сите сме на продажба, дека сме премногу мали за да се спротивставиме, дека не сме земја, туку територија. Но, Молдавија е наш дом, а нашиот дом не е на продажба“, рече Санду во својот драматичен говор.