Имињата од списокот на студенти ќе мора да бидат објавени во одреден момент, па што?

Соговорниците на „Данас“ имаат спротивставени мислења за тоа дали студентите треба да ги објават имињата од студентскиот список за изборите, но се согласуваат дека не сакаат да им даваат совети, бидејќи досега се покажа дека тие најдобро знаат како да се борат против диктаторскиот режим на Александар Вучиќ.

Сепак, некои се на јасен став дека студентите треба да објават некои имиња, за да добие поголем замав отпорот против режимот. Тие се убедени во такво нешто.

Откако професорот на Филозофскиот факултет во Белград, Јово Бакиќ, јавно го искажа мислењето дека студентите треба да објават барем неколку имиња, кои треба да ги издржат ударите на медиумската машинерија на режимот, темата не стивнува во јавноста.

Студентите јасно ставија до знаење дека додека не се распишат изборите, не помислуваат да ги објават тие имиња.

Постојат многу јавни шпекулации за имињата на списокот, а некои луѓе за „Данас“ изјавија дека не знаат дали се на списокот.

Златко Кокановиќ од „Не дамо Јадар“ и адвокатот Божо Прелевиќ за „Данас“ изјавија дека не знаат дали се на студентскиот список. Имаше многу шпекулации за нив дека би можеле да бидат на тој список.

„Се надевам дека политичката алтернатива против Вучиќ наскоро ќе го добие своето име“

Досега не сум го правел тоа, па затоа не би сакал ниту од сега да им учам на учениците. Верувам во институцијата на вонредни избори, за кои се борат, бидејќи тоа е единствениот демократски излез од тешката криза во која нè воведе мафијашкиот режим, вели за „Данас“ Динко Грухоњиќ, новинар и професор на Филозофскиот факултет во Нови Сад.

Во оваа смисла, додава тој, се надева дека политичката алтернатива наскоро ќе добие свое име, во смисла на група граѓани, движење, партија…

– Сигурен сум дека студентите ќе останат морални арбитри на таа политичка алтернатива, бидејќи тие се силата со убедливо најголем социо-политички легитимитет, која е доволно зрела да не дозволи да се повторат грешките од претходните генерации по 5 октомври. А дали ќе бидат нападнати од режимски циболиди, како што многу прецизно ги нарекува мојот колега Борис Дежуловиќ, воопшто не е важно, бидејќи секако дека ќе бидат. Но, кого друг го интересира тоа освен оние кои се неизлечиво хипнотизирани од таа црна пропаганда. На крајот на краиштата, оние кои не се нападнати од такви луѓе и се занимаваат со јавниот живот – треба да се грижат за себе – вели соговорникот на Данас.

Секако дека не сум на студентскиот список, одговара тој на нашето прашање и нагласува: „Јас сум новинар и ќе останам таков“.

Да нагласиме дека нашиот соговорник, Динко Грухоњиќ, е една од најнапаѓаните јавни личности во Србија од страна на, како што оценуваат критичарите, машинеријата на корумпирано-националистичкиот режим на Александар Вучиќ. Протерување од Србија, напади на улица, брутални навреди на национална основа, најбруталната пропаганда му се случи на овој професор на Филозофскиот факултет во Нови Сад во последната година.

„Неопходно е претставниците да се појават јавно“

Миодраг Јовановиќ, професор на Правниот факултет во Белград, за „Данас“ вели дека студентското движење е во ситуација која бара квалитативно нов организациски принцип на дејствување.

– Движењето беше развиено врз принципите на директна демократија, инклузивно учество на сите, делегиран начин на јавно говорење и антилидерство. Меѓутоа, во нови ситуации, кога самите студенти бараат распишување парламентарни избори и најавуваат формирање „студентски список“, споменатите принципи се недоволни. Потребно е во јавноста да се појават претставници, кои ќе ги презентираат своите ставови во име на студентското движење. До кој степен, за кои прашања, точно кој од нив (дали самите студенти или некој од кандидатите од листата), сето ова е од мало значење. Најважно е да го направат овој почетен чекор, бидејќи внатрешната логика на (пред)изборната борба го диктира тоа – вели соговорникот на Данас.

Лично, додава тој, како граѓанин би сакал да чујам и дека тие претставници на студентското движење/листа и другите актери на бунтовничкото општество, вклучувајќи ги и претставниците на партиите што не ја прифатија нивната покана, ги гледаат како соработници во обединетиот фронт на борбата за демонтирање на овој превртен режим.

– Најголемиот легитимитет што го имаат студентите наметнува и најголема одговорност. Фактот што Вучиќ се двоуми да распише избори не е причина за двоумење, пасивност и отсуство на минимална координација од страна на бунтовничкото општество – наведува тој.

„Едно од најважните правила на демократијата е луѓето да гласаат за одредени луѓе“

Историчарот Драган Поповиќ за „Данас“ вели дека во демократските општества постојат јасни правила и процедури, особено кога станува збор за избори.

Сите со големо нетрпение го чекаат списокот на студенти, продолжува тој.

– Студентскиот протест успеа да ја разбуди надежта дека е можно да се спротивстави на режимот на Вучиќ на изборите. Не е важно кои ќе бидат луѓето на таа листа, бидејќи тие треба лично да ја симболизираат референдумската атмосфера во тој дел од општеството што е против сегашната влада. Постојат сериозни аргументи да се објават барем првите неколку имиња на таа листа, за целото движење да добие јасна политичка артикулација и за носителите да ја преземат врз себе и борбата против владата, вклучувајќи ги и последиците што тоа ги носи, но и за другите актери во општеството, пред сè партиите и движењата, да имаат со кого да разговараат за идната соработка во врска со контролата на изборите и сè друго – објаснува Драган Поповиќ.

Од друга страна, тој верува дека објавувањето на тие имиња би им дало време на властите многу подолго да се справат со нив и целосно да го уништат угледот на тие луѓе со лаги и таблоидни конструкции пред самата кампања.

– Затоа сè уште го разбирам необјавувањето на имињата од списокот, но верувам дека моментот кога овие луѓе ќе мора да се појават неизбежно се приближува. Сè на сè, тоа е методолошка одлука, еден од потезите во шаховската игра против режимот и мора да се гледа како таква. Србија не е демократско општество и необјавувањето на кандидатите на списокот не испраќа политичка порака каква што би испратила во демократска држава – заклучува Драган Поповиќ.

Да ве потсетиме, неодамна студентите во блокадата објавија дека студентскиот список, за кој се шпекулираше со месеци, конечно е готов, односно му се ближи крајот. Како што неофицијално беше напишано, тајноста на студентскиот список се чува дури и меѓу самите студенти. Некои луѓе знаат само дел од имињата на него.

Постојат многу гласови кои се за тајност, како и оние против неа. И двата табора се на страната на студентите, односно на страната на соборувањето на режимот на Александар Вучиќ.

Да ве потсетиме дека студентите најавија дека нема да излезат со имињата од списокот сè додека не се распишат изборите. Претседателот на Србија неодамна изјави дека најраниот датум за одржување избори е мај следната година или декември.

„Тактичко прашање“

Според Сава Манојловиќ, лидерот на Крени-промени, прашањето за објавување на студентскиот список е тактичко прашање со кое треба да се справат оние што го формираат списокот, имено студентите.

Секако, истакнува тој, тактиките во политиката, како и во спортот, се предмет на критика од новинарите и јавноста, но, „лично, мислам дека е непристојно за кој било политички актер или активист да коментира за тактички прашања“.

– Лично, иако се придржувам до принципот јавно да не ги критикувам туѓите потези, нема причина да не ги пофалам ако се добри. Образложението на студентите е разумно. Поддршката за листата се базира на она што студентите го постигнале како организирано движење кое не е персонализирано од лидер. Зошто сега би ја концентрирале поддршката на движењето и би ја предале на некого кога изборите не се објавени. Исто така, зошто би ги воделе своите кандидати на медиумско снимање пред машинеријата на Пинк-Информер – го објаснува својот став Саво Мајловиќ.

На крајот, истакнува тој, ова бунтување дава резултати затоа што неговите носители се справуваат со идејата што ја живеат.

– И, идеите се поголеми од кој било поединец и од политичката кал. Режимот нема идеи, тој е заснован на криминал и корупција. Тој не може да ја победи идејата за нормална Србија чие време е дојдено. Но, не можеме да го победиме истиот тој режим со тркалање во калта. Би заклучил дека ова е тактичко прашање и студентите имаат суверено право да одлучуваат, но лично јас поддржувам тие да не подлегнуваат на лажно создадениот притисок на Твитер – заклучува соговорникот на Данас.