Американскиот претседател Доналд Трамп јасно стави до знаење дека ја сака Нобеловата награда за мир, чиј добитник ќе биде објавен следната недела, но експертите предвидуваат дека тој има мали шанси во споредба со оние кои вредно и незабележливо работат на „заборавените“ конфликти во светот.
Добитникот на престижната награда ќе биде објавен во петок, 10 октомври, но добитниците на Нобеловите награди за медицина, физика и хемија ќе бидат објавени во деновите пред тоа. Трамп би можел да се спомене и во овие ситуации поради намалувањето на средствата за научни истражувања.
Трамп оваа недела изјави дека би било „навреда“ за САД ако не ја освои Нобеловата награда за мир, но експертите во Осло, каде што се наоѓа комитетот што ги избира лауреатите, велат дека Трамп всушност нема шанси поради неговата политика „Америка на прво место“ и неговиот стил на поделба.
„Тоа е сосема незамисливо“, изјави за АФП Оејвинд Стенерсен, историчар кој ја истражувал наградата и напишал книги за неа.
Трамп е во многу аспекти спротивен на идеалите што ги претставува Нобеловата награда, рече тој.
„Нобеловата награда за мир се однесува на одбраната на мултилатералната соработка, на пример во Обединетите нации, а Трамп го крши тој принцип, тој го следи својот пат, еднострано“, додаде тој.
Американскиот лидер тврди дека завршил шест или седум војни за исто толку месеци, што експертите велат дека е грубо претерување.
Десетици илјади луѓе можат да номинираат кандидат за Нобелова награда за мир.
Оваа година беа номинирани 338 поединци и организации, но нивните имиња се чуваат во тајност 50 години.
Заборавени конфликти
Хагаг рече дека наградата треба да им се додели на актерите кои работат тивко зад сцената.
Тој нагласи дека Нобеловиот комитет треба да го привлече вниманието кон „работата на локалните миротворци на терен“.
„Ова се заборавените актери на многу заборавени конфликти во светот“, додаде тој, наведувајќи ги како примери Судан, Сахел и земјите од Африканскиот Рог: Сомалија, Етиопија и Еритреја.
Мрежата на волонтери од Собите за итен одговор кои ги ризикуваат своите животи во Судан за да ги хранат луѓето и да им помогнат да издржат војна и глад е една таква група, истакна тој.
Непрофитните организации како Комитетот за заштита на новинарите (CPJ) и Репортери без граници (RSF) исто така би можеле да бидат наградени по смртоносната година за новинарите, особено во Појасот Газа.
„Никогаш порано не биле убиени толку многу новинари за една година“, изјави Нина Грејгер, раководителка на Институтот за истражување на мирот во Осло (PRIO).
Јулија Навални, вдовицата на критичарот на Кремљ, Алексеј Навални, е една од фаворитите на обложувалниците.
Нобеловата награда за мир минатата година ѝ беше доделена на јапонската организација на преживеани од атомскиот напад „Нихон Хиданкјо“ за нејзините напори за забрана на нуклеарното оружје.
Швајцарски Крахт за литература?
Втората награда што предизвикува многу шпекулации е онаа за литература, а нејзиниот победник ќе биде објавен на 9 октомври.
На овогодинешниот Саем на книгата во Гетеборг, кој се одржува секоја година неколку недели пред да се објави добитникот на Нобеловата награда, „многу членови на Шведската академија (која ја доделува наградата) беа присутни, седејќи во првиот ред за време на неговото (на Крахт) предавање“, изјави за АФП Бјорн Виман, културен критичар за шведскиот дневен весник „Дагенс Нихетер“.
„И тоа е обично сигурен знак“, рече тој.
Откако Академијата минатата година му ја додели наградата на јужнокорејскиот писател Хан Канг, Виман верува дека наградата оваа година „ќе му припадне на бел маж од англосаксонска, германска или францускојазична област“.
Други Нобелови награди
Добитникот на наградата за медицина прво ќе биде објавен во понеделник, по што следуваат наградата за физика во вторник и наградата за хемија во среда.
Доделувањето на наградата за економија на 13 октомври ја заклучува Нобеловата сезона.
Механизмите на вроден имунитет, откривањето на леукемични матични клетки и откривањето на хормони што го регулираат апетитот се некои од областите на медицината што би можеле да бидат наградени.
Овогодишните победници во науката би можеле да ја искористат својата победа за да привлечат внимание кон фактот дека Трамп намалува милијарди долари средства за научни истражувања.
Нобеловата награда се состои од диплома, златен медал и чек во вредност од околу 1,2 милиони долари.
