Само две минути возење се оддалечени од футуристичкото седиште на Европскиот совет до канцеларијата на белгискиот премиер во Брисел. Прашањето што дипломатите на ЕУ сега приватно си го поставуваат е дали некој од лидерите на самитот оваа недела воопшто се потрудил да направи кратко патување за да дознае што навистина мисли Барт де Вевер, новиот белгиски премиер, објавува Политико.

Де Вевер, кој е на чело на белгиската влада само од февруари, ги попречи плановите на ЕУ за запленување на замрзнатите руски средства. Со тоа, тој го блокираше клучниот заем од 140 милијарди евра наменет за финансирање на Киев во следните две години. Неговото противење се темели на стравувањата дека Владимир Путин би можел да возврати на Белгија, каде што се наоѓаат средствата. Тоа значи дека лидерите на ЕУ ќе мора повторно да го разгледаат прашањето во декември, ако не и порано, на итен состанок.

„Ова е хаос“, рече еден дипломат, зборувајќи под услов да остане анонимен. „Не требаше да се одвива вака.“ Противставувањето на Белгија изненади многумина, вклучително и високи претставници на Европската комисија. Тимот на Урсула фон дер Лајен помина денови убедувајќи ги колегите дека пронашле решение за загриженоста на Де Вевер.

Голема непријатност

Најголемата срамота веројатно ја претрпе претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста. „Денес, на овој Европски совет, ќе донесеме политичка одлука за да ги обезбедиме финансиските потреби на Украина за 2026 и 2027 година, вклучително и купувањето воена опрема“, му рече тој со сигурност на Зеленски во четврток наутро. „И тоа е многу силна порака до Русија. Повторивме дека ќе ја поддржуваме Украина колку што е потребно и по секоја цена. И сега го направивме тоа конкретно.“

Но, на прес-конференција доцна во ноќта, Коста и фон дер Лајен мораа да објаснат што тргнало наопаку и што всушност значеле нејасно формулираните заклучоци од самитот. Секое споменување за користење на руски средства за финансирање на „кредит за репарација“ исчезна од конечниот текст. Дали целиот план пропаднал? Коста инсистираше дека не пропаднал, но никој не можеше со сигурност да каже кога, ако воопшто, ЕУ ќе постигне договор.

Неочекуван оптимизам

И сè можеше да биде сосема поинаку. Пред дебатата за средствата да тргне наопаку, расположението меѓу сојузниците на Украина беше оптимистичко. ЕУ го усвои својот 19-ти пакет санкции против Русија, насочени кон флотата танкери во сенка на Путин и банкарскиот и енергетскиот сектор.

Високи европски претставници беа воодушевени од потегот на Трамп. „Беше недела на подеми и падови, но во моментов сме во прилично добра позиција“, рече еден советник во четврток наутро. Дури и унгарскиот премиер Виктор Орбан беше невообичаено соработлив, држејќи се настрана за време на дискусиите за Украина. По напнатите преговори, лидерите успеаја да се договорат и за климатските цели, постигнувајќи го она што еден дипломат го нарече „класичен“ исход во кој „сите се подеднакво незадоволни“. Но, до 23 часот, фокусот се врати на неуспехот на планот за Украина.

Долгорочна борба

Францускиот претседател Емануел Макрон се обиде да ја смири ситуацијата, велејќи дека предлогот за заем не е одбиен. „Не е закопан, можевме да разговараме за техничките детали“, им рече тој на новинарите. „Мора да продолжиме со методот, бидејќи не можеме да направиме ништо што го крши меѓународното право“.

Фон дер Лајен, исто така, се обиде да остане оптимист, велејќи дека ЕУ ќе остане лојален сојузник на Киев. „Подготвени сме за долгорочна борба“, објасни таа. Проблемот, сепак, е што на Украина ѝ се потребни парите на почетокот на следната година. Многу лидери на ЕУ ќе се сретнат повторно во петок со Зеленски и британскиот премиер Кир Стармер. Зеленски се надева дека тогаш ќе има поголем успех.

„По нашите санкции и санкциите на Трамп, заемот за репарации требаше да го направи ова навистина добар ден“, заклучи еден дипломат од ЕУ. „Но, тоа е можност што ја пропуштивме.“