Сите членки на НАТО ќе ја постигнат долгогодишната цел за трошење од 2 проценти од БДП за одбрана оваа година, а само три во моментов ја исполнуваат новата поголема цел за трошење што лидерите на алијансата ја поставија во јуни, покажаа податоците на НАТО објавени во четврток.
Многу земји-членки на НАТО значително ги зголемија воените трошоци во последните години, по руската инвазија на Украина во 2022 година и барањата на претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, до европските сојузници да инвестираат повеќе во сопствената одбрана.
Проценките на Алијансата во четврток покажаа дека дури и минатата година, повеќе од 10 од 32-те членки на НАТО биле под целта од 2 проценти, која беше договорена во 2014 година.
Податоците за 2025 година покажаа дека сите сојузници ја постигнале таа цел, при што седум имале минимум 2,0%, а неколку други само малку повисок.
Членката на алијансата што троши најголем дел од својата економија на одбрана е Полска со 4,48 проценти, по што следат Литванија со 4 проценти и Латвија со 3,73 проценти, според податоците.
Ова се единствените членки на алијансата кои моментално ја надминуваат новата цел за трошоци за одбрана од 3,5 проценти од БДП, за која лидерите на НАТО се согласија на самитот во Хаг во јуни.
Имено, во завршната декларација од јунскиот самит се наведува обврска кон членовите од пет проценти од БДП до 2035 година, поделена во две категории инвестиции. Од оваа цел, 3,5 проценти годишно ќе одат кон основните одбранбени барања за постигнување на целите на НАТО за воена способност, додека преостанатите 1,5 проценти ќе одат кон заштита на критичната инфраструктура, обезбедување граѓанска подготвеност и отпорност, поттикнување на иновациите и зајакнување на одбранбената индустриска база.
Соединетите Американски Држави се на 3,22 проценти, што е мал пад оваа година во споредба со претходните години, но далеку пред сите други земји-членки на НАТО во апсолутни бројки.
Зборувајќи на отворањето на фабрика за муниција во Германија во среда, генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, ги пофали зголемените трошоци за одбрана на алијансата, но додаде дека е важно дополнителните пари да се претворат во воени капацитети.
„Самите пари не обезбедуваат безбедност“, рече тој во фабрика во градот Унтерлис, во сопственост на германската компанија за оружје Рајнметал. „Одвраќањето не доаѓа од 5%. Одвраќањето доаѓа од способноста… да се бориме против потенцијални непријатели.“
