Под наслов „Северна Македонија се подготвува за тешки врски со ЕУ откако националистите победија на претседателските и парламентарните избори“ порталот Еурактив објавува анализа за вчерашните избори на која се потпишани и АФП и Ројтерс.
„Се чини дека Северна Македонија ќе биде во судир со нејзините соседи од ЕУ, Грција и Бугарија, откако националистичката опозиција победи на парламентарните и претседателските избори. Националистичката ВМРО-ДПМНЕ освои голема победа, во ноќта во која балканската земја ја избра и првата жена шеф на државата“, пишува порталот.
– Почитувани граѓани на Македонија … успеавме. Македонија победи. Ова е историска победа на народот, ја цитира Еурактив изјавата на лидерот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски пред насобраните „стотици радосни симпатизери на опозициската централно-десничарска партија ВМРО-ДПМНЕ храбро се спротивставија на дождот пред нивното партиско седиште во центарот на Скопје веејќи национални и партиски знамиња и играјќи на народна музика“.
– Резултатот е разочарувачки и ова е голем удар за СДСМ, рече Ковачевски на прес-конференција на која повика и на темелна ревизија на неговата партија, пишува порталот.
„Успехот на националистичката партија веројатно ќе има големо влијание врз сонот на балканската земја за пристапување во Европската унија. Мицкоски одби да го признае новото име на земјата и историскиот договор со Грција во 2018 година, со кој се додаде „Северна“ во имот за да се реши долгогодишниот спор и ѝ овозможи на земјата да се приклучи на НАТО. Опозицискиот лидер, исто така, вети дека ќе застане цврсто во кавгата со Бугарија околу јазичните и историските прашања поради кои Софија ги блокираше преговорите за пристап на Северна Македонија во ЕУ во последните две години“, коментира порталот.
Бугарија побара од Скопје да го промени својот устав за да го признае бугарското малцинство. Во 2022 година, Бугарија се согласи на предлогот на тогашното француско претседателство со Советот на ЕУ за укинување на ветото за почеток на пристапните преговори на Скопје кога Северна Македонија ќе го додаде бугарското малцинство во уставот на земјата.
Владејачката СДСМ беше подготвена да ги направи измените, но немаше доволен број пратеници за да се изгласаат, додека предизборниот адут на ВМРО-ДПМНЕ беше противење на измена на Уставот, пишува Еурактив.
„Гласачите во балканската земја со 2 милиони жители се фрустрирани од бавниот напредок на нејзината кандидатура за пристап во Европската унија, која беше дочекана со оптимизам во 2005 година, но оттогаш стана амблем на изгубеното ветување на Северна Македонија. Постојаната корупција и бавниот развој, исто така, ги налутија гласачите против владејачката партија“, нагласува порталот.
Во вториот круг гласање за поцеремонијална улога на претседател, Гордана Силјановска-Давкова, универзитетска професорка која беше поддржана од ВМРО-ДПМНЕ, убедливо го победи актуелниот претседател Стево Пендаровски поддржан од СДСМ.
– Се прашував себеси со што заслужив таква чест?, изјави Силјановска-Давкова откако беше изгласана за прва жена претседател на државата. „Наградата е бесценета за мене, ова е огромна одговорност“.
Опозицијата најверојатно ќе треба да формира коалиции со помали партнери за да добие мнозинство во парламентот. Разговорите се очекуваат во наредните денови.
„Во пресрет на вчерашната трка, Мицкоски употребуваше сè поагресивен јазик кон најголемата албанска партија во земјата – ДУИ – предизвикувајќи вознемиреност дека реториката може да ги поткопа кревките меѓуетнички односи. Албанците сочинуваат повеќе од една четвртина од населението во земјата од 1,8 милиони, а лидерот на ДУИ Али Ахмети водеше краток вооружен бунт за поголеми права на Албанците во 2001 година, кога НАТО ја повлече поранешната југословенска република назад од работ на граѓанска војна“, пишува Еурактив.
Од прогласувањето независност од Југославија во 1991 година, последователните влади го следеа непишаното правило дека партија на етничките Албанци мора да биде вклучена во владината коалиција.
ДУИ, заедно со сојузот на малцинските партии, се чини дека ќе освои најголем број албански гласови и покрај тоа што Мицкоски ги критикуваше нејзините водачи за наводна корупција.
– Кога и да ја кажам вистината, тие ја искривуваат како напад врз Албанците, рече Мицкоски, пренесува Еурактив. јт/
